Καρκίνος θυρεοειδούς: στοχεύμενες θεραπείες για βέλτιστο αποτέλεσμα

Γράφουν
Γεώργιος Κουμάκης
Παθολόγος-Ογκολόγος
Συνεργάτης Β΄ ΠαθολογικήςΟγκολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Πάρις Κοσμίδης
Παθολόγος-Ογκολόγος
Διευθυντής Β΄ ΠαθολογικήςΟγκολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Στη σύγχρονη ογκολογία όλες σχεδόν οι κακοήθειες για τη σωστή και αποτελεσματική αντιμετώπισή τους απαιτούν συνεργασία πολλών ειδικοτήτων. Ανάλογα με το είδος και την εντόπιση της κακοήθειας, ο ογκολόγος οφείλει να συνεργαστεί με γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων για να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα για τον ασθενή. Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα συνεργασίας ειδικοτήτων. Έτσι, για την αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς θα πρέπει να συνεργαστούν κατά κύριο λόγο ο ενδοκρινολόγος και ο ογκολόγος με δορυφόρους συνεργάτες τον ειδικό χειρουργό, τον πυρηνικό γιατρό και τον ακτινοθεραπευτή.

Τι είναι, όμως, ο καρκίνος του θυρεοειδούς; Είναι επιθετική κακοήθεια;

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι η συχνότερη κακοήθεια του ενδοκρινικού συστήματος και αποτελεί το 1,5-3% όλων των κακοήθων νεοπλασιών. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες σε ηλικία 25-65 ετών. Ο θυρεοειδικός καρκίνος την τελευταία δεκαετία παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση σε σχέση με τις άλλες κακοήθειες, γεγονός που πιθανόν οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες αλλά και στη βελτιστοποίηση των μεθόδων διάγνωσης.

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς ταξινομείται σε δύο μεγάλες κατηγορίες.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν:

• ο θηλώδης τύπος (80%)
• ο θηλακιώδης τύπος (10%)
• ο καρκίνος από κύτταρα Hurtle (4%)

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν:

• το μυελοειδές καρκίνωμα (4–5%)
• το αναπλαστικό καρκίνωμα (1–2%)

Η πρώτη κατηγορία που λέγεται και διαφοροποιημένος καρκίνος έχει πολύ καλύτερη πρόγνωση από τη δεύτερη.

 

Πώς θεραπεύεται;

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς εμφανίζεται αποκλειστικά με τη μορφή ψυχρού όζου. Παρότι οι θυρεοειδικοί όζοι είναι πολύ συχνοί μόνο το 5% εξ αυτών είναι κακοήθεις. Μετά τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, συνεργάζονται για το σχεδιασμό της θεραπείας και την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος ο ενδοκρινολόγος, ο χειρουργός, ο πυρηνικός ιατρός και ο ογκολόγος.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση σε γενικές γραμμές και ανάλογα με τον τύπο της κακοήθειας είναι: χειρουργική, η χορήγηση ή όχι θεραπευτικής δόσης ιωδίου, η εξωτερική ακτινοθεραπεία, η χημειοθεραπεία, η στοχευμένη θεραπεία που βασίζεται στα νεότεραδεδομένα της μοριακής βιολογίας.

Αυτή η τελευταία κατηγορία των στοχευμένων θεραπειών έχει προσφέρει πολλά στους πάσχοντες από καρκίνο θυρεοειδούς που έχουν μετατραπεί σε ιωδοανθεκτικούς, δηλαδή δεν έχουν πια ευαισθησία και δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία με ιώδιο. Οι στοχευμένες αυτές θεραπείες είναι κυρίως δύο κατηγοριών. Στην πρώτη κατηγορία είναι τα φάρμακα που στοχεύουν σε ειδικές μεταλλάξεις που φέρουν οι ασθενείς προκαλώντας το θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Τέτοιες μεταλλάξεις είναι οι RET, BRAF, TRK με τα ανάλογα φάρμακα: Selpercatinib για τις RET μεταλλάξεις, Dabrafenib–Trametinib για τις BRAF μεταλλάξεις και Larotrectinib–Entrectinib για τις TRK μεταλλάξεις.

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα φάρμακα που χορηγούνται σε ασθενείς που δεν φέρουν μεταλλάξεις. Σε αυτή την περίπτωση χορηγούνται φάρμακα που στοχεύουν στην αγγειογένεση, προκαλώντας το θάνατο των καρκινικών κυττάρων αφού καταστρέφουν την αγγείωσή τους. Αυτά τα φάρμακα έχουν προσφέρει πολλά στον ασθενή με καρκίνο θυρεοειδούς. Ένας νέος τρόπος αντιμετώπισης είναι οι νεότερες προσπάθειες που έχουν σαν στόχο με ορισμένα από αυτά τα νέα φάρμακα οι ασθενείς να γίνονται και πάλι ευαίσθητοι στο ραδιενεργό ιώδιο και να είναι σε θέση να το λάβουν και πάλι ως θεραπεία.

Όλα αυτά τα νέα φάρμακα, επειδή παρουσιάζουν και παρενέργειες, θα πρέπει να χορηγούνται από ειδικούς ογκολόγους σε συνεργασία με ενδοκρινολόγους με μεγάλη προσοχή και στενή παρακολούθηση ώστε να επιτυγχάνεται το βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα με τη μικρότερη δυνατή τοξικότητα.

hygeia.gr