Τι έτρωγαν τόσους μήνες οι εγκλωβισμένοι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

Ο Μπάρι Γουίλμορ (Barry “Butch” Wilmore), η Σάνι Γουίλιαμς (Suni Williams), ο Νικ Χαγκ (Nick Hague), και ο Ρώσος κοσμοναύτης, Αλεξάντρ Γκορμπούνοφ (Aleksandr Gorbunov) που επέστρεψαν  με ένα διαστημόπλοιο της SpaceX στον πλανήτη, θα έχουν σίγουρα πολλά να πουν για την περιπέτεια που έζησαν. Εμείς αναρωτηθήκαμε τι έτρωγαν τόσον καιρό στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Μια έρευνα στα site της NASA και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA) μάς έδωσαν απαντήσεις που δεν περιμέναμε.

Ίσως γιατί όταν σκεφτόμαστε διαστημική τροφή, στο μυαλό μας έρχεται ένα πολύ βασικό αφυδατωμένο γεύμα ή ένα σωληνάριο με παχύρευστο υγρό -κάτι σαν τα μεριδάκια μελιού. Στην πραγματικότητα όμως, ο τρόπος που τρώνε οι αστροναύτες και η ποικιλία των τροφίμων που καταναλώνουν έχει προχωρήσει πολύ από τις πρώτες διαστημικές αποστολές. Σήμερα, η δίαιτα των αστροναυτών έχει ποικιλία, παρόμοια με αυτή των «κοινών θνητών» στη Γη.

Τι τρώνε οι αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό;

Το μενού στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό περιλαμβάνει περισσότερα από εκατό είδη – από λαχανικά και φρούτα μέχρι προπαρασκευασμένα γεύματα και επιδόρπια. Ακόμη και σος, όπως κέτσαπ και μουστάρδα είναι διαθέσιμες. Υπάρχουν τρία γεύματα την ημέρα, καθώς και σνακ που μπορούν να καταναλωθούν ανά πάσα στιγμή, διασφαλίζοντας ότι οι αστροναύτες λαμβάνουν τουλάχιστον 2.500 – 3.000 θερμίδες κάθε μέρα.

Το μενού του διαστήματος είναι προσχεδιασμένο από την ομάδα της αποστολής και συχνά οι αστροναύτες διαλέγουν οι ίδιοι τα φαγητά που προτιμούν να πάρουν μαζί τους, αφού τα έχουν δοκιμάσει όλα. Για να μπορούν οι αστροναύτες να παραμείνουν στο διάστημα για μεγάλες περιόδους, οι επιστήμονες έχουν εξελίξει τρόπους συσκευασίας και προετοιμασίας προϊόντων και γευμάτων, με στόχο να είναι ελαφριά, θρεπτικά, εύκολα στην κατανάλωση, αλλά παράλληλα νόστιμα… όσο δύσκολη και αν φαίνεται αυτή η εξίσωση.

Πρώτα απ’ όλα τα τρόφιμα και τα ποτά συσκευάζονται με παρόμοιες μεθόδους που χρησιμοποιούνται σε ταξίδια μεγάλης διάρκειας, ή από τον στρατό. Κατά κύριο λόγο, δηλαδή, χρησιμοποιούνται σακούλες που κλείνουν αεροστεγώς και εμποδίζουν την αλλοίωση και τη διαρροή, όπως επίσης θήκες και κουτάκια που επιπλέον εξυπηρετούν λόγω του μικρού και συμπαγούς μεγέθους τους. Μαγειρεύονται, δε, με φούρνους μικροκυμάτων.

Υπάρχουν πολλές προκλήσεις με το ζήτημα του φαγητού στο διάστημα -με τις συνθήκες χαμηλής βαρύτητας να μην είναι το πιο βασικό πρόβλημα, παρά ό,τι θα πίστευε κανείς. Υπάρχουν ζητήματα υγείας, για παράδειγμα, καθώς σε μεγάλες περιόδους στο διάστημα, η μυϊκή μάζα και η οστική πυκνότητα μπορεί να μειωθούν έως και 20%. Αυτή η απώλεια μπορεί να μην εμποδίζει τους αστροναύτες όταν βρίσκονται σε τροχιά, αλλά τα εξασθενημένα οστά τους μπορεί να αποδειχθούν εύθραυστα όταν επιστρέψουν στη Γη. Οι τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, όπως το γιαούρτι, είναι επομένως απαραίτητες.

Καθώς τα υγρά δρουν διαφορετικά στο διάστημα, η αίσθηση της γεύσης  αλλάζει. Στη Γη, τα σωματικά υγρά γενικά κατακάθονται. Σε μειωμένη βαρύτητα, όμως αυτά τα υγρά κινούνται ελεύθερα στο σώμα, δημιουργώντας παρόμοια αίσθηση με το κρυολόγημα. Πρακτικά, σε  σχέση με το φαγητό αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά τρόφιμα να είναι σχετικά άγευστα. Για να «ενεργοποιήσουν» τους γευστικούς κάλυκές τους, πολλοί αστροναύτες προτιμούν πικάντικα φαγητά, όπως πιπεριές, ή να χρησιμοποιούν wasabi.

Οι κατηγορίες διαστημικών γευμάτων

Οι αστροναύτες που συμμετείχαν στο Project Mercury, το 1958-1963, έπρεπε να τρώνε φαγητό σε κύβους ή άνοστες σκόνες. Στις μέρες μας, οι αστροναύτες έχουν περισσότερες επιλογές, μεταξύ των οποίων τρόφιμα σε φυσική μορφή. Για παράδειγμα, σοκολάτα, ξηροί καρποί και μπισκότα μπορούν να καταναλωθούν ως έχουν.

Τα φρέσκα τρόφιμα – προϊόντα με διάρκεια ζωής δύο ημερών, όπως φρούτα και λαχανικά, ψύχονται στο διαστημόπλοιο και καταναλώνονται γρήγορα για να αποφευχθεί η αλλοίωση. Καθώς οι βιταμίνες και τα θρεπτικά συστατικά μπορούν γενικά να αναπληρωθούν με άλλα σκευάσματα, αυτού του είδους τα προϊόντα αποστέλλονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προκειμένου να διατηρούν το ηθικό των αστροναυτών ψηλά.

Σε τρόφιμα όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά έχει χρησιμοποιθεί ιοντίζουσα ακτινοβολία πριν από τη συσκευασία, προκειμένου να αυξηθεί η διάρκεια ζωής τους και να μειωθούν οι κίνδυνοι που σχετίζονται με μικροβιακή μόλυνση.

Τα τρόφιμα μακράς διαρκείας με δυνατότητα επανυδάτωσης, ήταν η τυπική μέθοδος προετοιμασίας φαγητού για το διάστημα. Η αφαίρεση του νερού από το φαγητό δυσκολεύει τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και παρατείνει πολύ τη διάρκεια ζωής του προϊόντος. Αυτά τα προϊόντα «βαπτίζονται» σε ζεστό νερό πριν καταναλωθούν από τους αστροναύτες.

Η θερμική επεξεργασία χρησιμοποιείται για την προετοιμασία πολλών από τα «έτοιμα γεύματα» του διαστήματος. Τα βακτήρια εξοντώνονται σε αυτή τη διαδικασία εφαρμόζοντας θερμότητα και στη συνέχεια το προϊόν σφραγίζεται σε αεροστεγή συσκευασία.

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες διαστήματος Αμερικής και Ευρώπης, ένα κλασικό γεύμα αστροναύτη θα ήταν μια σούπα, κοτόπουλο μασάλα με ρύζι και λίγη μαύρη σοκολάτα ή μια σαλάτα με μάνγκο.

cantina.protothema.gr

Ακολουθήστε το zinapost.gr στο Google News και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για Lifestyle, Showbiz, Gossip News και αποκλειστικά βιντεο.